Uzależnienie partnera to doświadczenie pełne napięcia, emocjonalnych burz i niepewności. Wiele kobiet, pozostając w związkach z uzależnionymi mężczyznami, zaniedbuje własne potrzeby, co prowadzi do wyczerpania psychicznego, a nawet zdrowotnego. Jak więc dbać o siebie w tak trudnej sytuacji, zachowując równocześnie zdrowie emocjonalne i fizyczne?
1. Ustalanie granic
Granice są fundamentem zdrowej relacji, a w kontekście związku z osobą uzależnioną są szczególnie ważne. Ustalanie granic oznacza określenie, co jesteś w stanie tolerować, a czego nie. Może to obejmować np. ustanowienie jasnych zasad dotyczących zachowania partnera lub decyzję o tym, kiedy i w jakich okolicznościach będziesz gotowa wspierać go w procesie leczenia.
Badania przeprowadzone przez American Psychological Association wskazują, że brak granic w relacjach z osobami uzależnionymi prowadzi do tzw. „współuzależnienia” (co-dependency), które jest stanem, w którym jedna osoba staje się emocjonalnie uzależniona od innej, jej problemów, a także zachowań destrukcyjnych (APA, 2018). Współuzależnienie utrudnia osobom dotkniętym tym zjawiskiem podjęcie działań w celu ochrony siebie.
2. Dbaj o swoje potrzeby emocjonalne
Związek z osobą uzależnioną może pochłaniać ogromną ilość energii emocjonalnej. Ważne jest, abyś dbała o swoje emocje, niezależnie od sytuacji. Rozmowy z bliskimi osobami, regularne praktyki relaksacyjne, jak medytacja, joga czy terapia, pomogą Ci odzyskać równowagę i uniknąć wypalenia emocjonalnego.
3. Zadbaj o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne
Utrzymanie zdrowia fizycznego jest równie ważne jak zdrowie emocjonalne, zwłaszcza w trudnych relacjach. Regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, odpoczynek i sen mają kluczowy wpływ na twoje samopoczucie. Dbanie o ciało jest fundamentem zdrowia psychicznego.
Badania pokazują, że osoby, które angażują się w regularną aktywność fizyczną, doświadczają mniejszego poziomu stresu i mają lepszą odporność psychiczną (Brooks et al., 2018). Regularne ćwiczenia, takie jak spacer, bieganie czy joga, mogą poprawić nastrój i zwiększyć poczucie kontroli nad własnym życiem.
4. Skorzystaj z terapii i wsparcia profesjonalnego
Kiedy jesteś w relacji z osobą uzależnioną, może się okazać, że potrzebujesz pomocy terapeutycznej, by poradzić sobie z emocjonalnym ładunkiem, który na ciebie spoczywa. Terapia indywidualna, a także grupowa (np. grupy wsparcia dla osób pozostających w związkach z uzależnionymi) może pomóc zrozumieć własne emocje, potrzeby i podejmować świadome decyzje o przyszłości.
Raporty takie jak te opublikowane przez National Institute on Drug Abuse (NIDA) w 2020 roku wskazują, że terapia jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi w leczeniu uzależnień i wspieraniu rodzin osób uzależnionych. Otrzymywanie wsparcia w trakcie lub po trudnych relacjach z uzależnionym partnerem może zredukować stres i poprawić ogólne samopoczucie.
5. Zrozumienie uzależnienia – nie bierz odpowiedzialności za drugą osobę
Uzależnienie to choroba, która ma swoje źródło w biochemicznych i psychologicznych mechanizmach. Choć chęć pomagania partnerowi jest naturalna, ważne jest, abyś nie brała odpowiedzialności za jego uzależnienie ani za jego leczenie. Tylko osoba uzależniona może podjąć decyzję o leczeniu.
Zgodnie z wynikami badań przeprowadzonych przez National Institutes of Health (NIH), uzależnienie jest stanem chronicznym, który wymaga profesjonalnego leczenia, a nie oczekiwania, że partnerzy będą w stanie zmienić nawyki osoby uzależnionej (NIH, 2019). Zrozumienie tego aspektu pozwala uniknąć wpadania w pułapkę „naprawiania” i koncentracji wyłącznie na drugiej osobie.
Będąc w związku z uzależnionym partnerem, kobieta musi zadbać o siebie na wielu poziomach – emocjonalnym, fizycznym i społecznym. Ustalanie granic, dbanie o swoje potrzeby oraz korzystanie z wsparcia profesjonalnego to kluczowe kroki, które mogą pomóc zachować zdrowie i równowagę. Nie należy zapominać, że w relacjach z uzależnionymi partnerami, szczególnie w przypadku współuzależnienia, najważniejsze jest, aby nie zaniedbywać siebie i nie brać na siebie odpowiedzialności za leczenie drugiej osoby.
Dbając o siebie, stawiasz fundamenty dla swojego szczęścia i zdrowia, co w dłuższej perspektywie wpływa także na jakość twojego życia i potencjalnie na relację z partnerem.
